"Geliefden, geloof niet elke geest, maar beproef de geesten of zij uit God zijn; want er zijn veel valse profeten in de wereld uitgegaan." (1 Johannes 4:1)
Soms lijkt de samenhang bij Johannes ver te zoeken in zijn brief. Hij eindigt in hoofdstuk 3 met dat we Gods geboden in acht moeten nemen en in Hem moeten blijven en Hij in ons. En dat herkennen we aan de Geest, Die Hij ons gegeven heeft. Maar wat wil hij daar dan mee zeggen? Wat bedoelt hij met de Geest, Die ons gegeven is? Dat dit de Heilige Geest is, mag duidelijk zijn. Maar de woorden lijken compleet los te staan van de rest. Want wat doet de Geest dan?
Blijkbaar heeft de Heilige Geest vooral hier betrekking op de profetische gaven. Door de Heilige Geest spreken we profetische woorden. Dat is niet vreemd als we zien dat ook Paulus dit als misschien wel de belangrijkste gave van de Geest ziet. Maar tegelijk moeten we wel eerlijk zeggen dat dit een lastig punt is, want hoe weet je nu dat je door de Heilige Geest spreekt? Of nog lastiger, hoe weet je nu dat die ander door de Heilige Geest spreekt. Want als jij van iemand anders een woord van God krijgt, of een profetie, hoe kun je dat dan toetsen?
En toetsen van de profetie is de verantwoordelijkheid van de ontvanger. Daarom zegt Johannes ook dat we elke geest moeten beproeven of hij uit God is. En het woord 'beproeven' is een woord dat aangeeft dat je als gelovige telkens de geesten moet blijven toetsen. Dat is niet eenmalig, maar voortdurend. Dus elk profetisch woord dat gesproken wordt, moet je telkens toetsen, ook als degene die het spreekt wellicht al vaker heeft gesproken en ook uit God heeft gesproken, dan is toetsing nog steeds een voorwaarde!
Er zijn al veel valse profeten uitgegaan. Johannes had daar al eerder voor gewaarschuwd toen hij het had over de antichrist en de antichristen! Niet iedereen die uit God zegt te spreken doet dat ook. Dat is in onze tijd niet anders. Tegelijk lijken wij soms wel zo bang geworden dat elke vorm van profetie maar gewoon wordt afgewezen. Maar dat is niet wat Johannes wil bereiken, sterker nog, Gods Geest moet juist wel gehoord worden en het is voor ons juist wel belangrijk dat er ook Nieuwtestamentische profeten zijn.
Maar hoe toets je dan deze profeten, of hoe toets je misschien jezelf als het gaat over profetie? En dan is er in ieder geval één groot kenmerk. Elke geest die belijdt dat Jezus de Christus is en dat Jezus in het vlees is gekomen, die is uit God. Het kan dus niet zo zijn dat iemand namens God woorden spreekt, terwijl hij niet gelooft dat Jezus de Christus is en dat Jezus niet in het vlees gekomen zou zijn. En nu lijkt dit wel een minimaal toets, want dat kan toch iedereen zeggen? En toch is dit het eerste fundamentele wat absoluut belangrijk is. En als iemand dat gelooft en vanuit dat geloof afgestemd is op God en profetische woorden spreekt, dan mag je ook geloven dat God door hem heen zal spreken. Als je vanuit je geloof in Jezus spreekt, is Gods Geest immers gepaard aan onze geest.
Gebed: Vader, profetie blijft iets spannends, want het is zo moeilijk te toetsen. Ik wil mij alleen inlaten met hen die Jezus als Christus erkennen en belijden en dat Hij mens is geworden. En vanuit dat punt wil ik elk woord met U overleggen of het Uw woord is.
