Thema: Bouwen is de opdracht
" Laat Uw oor toch opmerkzaam zijn, en Uw ogen open, om te luisteren naar het gebed van Uw dienaar, dat ik heden dag en nacht voor Uw aangezicht bid voor de Israëlieten, Uw dienaren. Ik belijd de zonden van de Israëlieten, die wij tegen U begaan hebben. Ook ik en mijn familie, wij hebben gezondigd." (Nehemia 1:6)
Als je naar de geschiedenis van Israël en naar de geschiedenis van Nederland kijkt, kun je eigenlijk een zelfde soort vraag stellen: "Wat maakt het verval?". Als je aan het begin van het boek Nehemia leest dat Nehemia te horen krijgt dat degenen die terug zijn gegaan naar Juda om de tempel te herbouwen het moeilijk hebben dan ligt de oorzaak daarvan vooral dat de stad Jeruzalem een puinhoop is. En ook degenen die daar zijn overgebleven hebben met hetzelfde probleem te maken. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat er geen veilig thuis meer is. De samenleving is totaal ontwricht en de stad ligt in puin. Als Nehemia dit hoort begint hij te huilen. De tempel en de stad kunnen niet zonder elkaar en nu er wel weer een tempel is herbouwd, maar als er geen stad is, is het leven onmogelijk. Elk vijand kan doen wat hij wil. De eerlijke vraag is: "Hoe komt het dat de stad in puin ligt?".
Je kunt die vraag natuurlijk heel makkelijk beantwoorden door te zeggen: Omdat het volk in ballingschap is weggevoerd en vijanden dus alle ruimte kregen om de stad binnen te gaan. Dat is een eenvoudige conclusie. Het diepere antwoord is natuurlijk dit: Het volk is de afgoden gaan dienen, God is Zijn zeggingskracht kwijtgeraakt en Zijn Eigen volk heeft andere keuzes gemaakt. De hele offercultus die uiteindelijk wees naar de Messias Die zou komen is verdwenen en daardoor heeft God uiteindelijk het volk laten verdwijnen. Dus de oorzaak van de stad die in puin ligt, is niet omdat er vijanden waren die het volk in ballingschap bracht, maar de oorzaak ligt bij het volk zelf. En weet je, dit zijn altijd hele stevige conclusies, maar hoewel ik niet veel verstand heb van bouwen, weet ik wel dat je onmogelijk kunt bouwen op een plek waar de rommel niet is opgeruimd. Je moet, om echt te bouwen, dus terug naar het fundament en als er alleen nog maar puinhopen zijn, zul je die eerst moeten opruimen.
Je voelt wel aankomen dat het natuurlijk niet blijft bij de geschiedenis van Israël. Ik wil de vraag ook doorvertalen voor ons nu. Wat maakt dat Nederland helemaal losgeraakt is van God en dat er wetgeving is dat niet anders kan, dan dat het Gods oordeel over ons afroept. Ik denk niet dat ik in details hoef te treden, maar denk alleen maar aan wetgeving waar wij over leven en dood gaan, wetgeving die op het gebied van relaties, die op allerlei manieren haaks staat op Gods Woord en dan hebben we het nog niet eens over God, Die voor velen geen enkele rol van betekenis meer speelt. Hoe komt het dat de samenleving, net als de stad in puin ligt? Ligt dat aan vijanden? Ligt dat aan de keuzes van onze regering? Of moeten we, als we echt willen bouwen aan ons land, ook eerst terug naar het fundament en als dit in puin ligt, moeten we dan ook niet eerst puinruimen. En ik zeg je, dat is echt niet populair om dit zo te zeggen! Want dat betekent dat we niet naar een samenleving moeten kijken die grotendeels weg van God lijkt te zijn, maar we zullen dus eerst dieper moeten kijken naar de oorzaak. En weet je wat Nehemia dan doet? Nehemia begint met te zeggen tegen God dat hij belijd dat de Israëlieten hebben gezondigd. Hij begint met de erkenning dat ze de afgoden zijn gaan dienen.
Bij Nehemia ligt niet de oorzaak in Babel, niet bij vijanden. Zelfs dat degenen die nu terug zijn en het moeilijk hebben, daarvan ligt de oorzaak niet in het ontbreken van een functionerende samenleving en een veilige stad, de oorzaak ligt bij de zonden van de Israëlieten die Gods Eigen volk zijn. En ik geloof dit: God zit niet te wachten op onze gebeden waarin we vertellen hoe erg het met onze samenleving is gesteld, het gaat Hem niet om gebeden waarin we onze nood klagen over onze steden, waar veiligheid en geborgenheid ontbreekt, maar God wacht in de eerste plaats op onze gebeden waarin we belijden dat de oorzaak is begonnen op het geestelijke terrein. Net als in Israël ligt de oorzaak bij het geestelijke verval. Toen Israël afgoden ging dienen en niet meer gehoorzaam was aan God en God, niet langer God meer mocht zijn, ging het mis. En nu wij... Het ging mis toen wij onze eigen godsdiensten gingen creëren, toen God uit beeld verdween op allerlei manieren. Soms door de zondige mens in het middelpunt te zetten, soms door onze moralen te promoten, nog vaker door in verdeeldheid met elkaar te leven, maar het ging echt mis mis toen Jezus uit het middelpunt verdween. Als wij willen dat onze kerk en onze samenleving weer gezond wordt, zullen we, als gelovigen, moeten willen beginnen om puin te ruimen en net als Nehemia tegen God te zeggen: "Wij, de kerk, de gelovigen, wij zijn fout geweest".
Gebed: Heer, God van hemel en aarde, God van alle genade en waarheid, wij erkennen dat wij gezondigd hebben en dat daardoor er zoveel gevolgen zijn. Wij verlangen naar een opwekking, maar erkenning eerst dat wij de oorzaak zelf zijn. Heer, ik wil U weer in het centrum stellen van alles.
