Thema: Kolossenzen
“Wandel met wijsheid bij hen die buiten zijn, en buit de geschikte tijd uit. Laat uw woord altijd aangenaam zijn, met zout smakelijk gemaakt, opdat u weet hoe u iedereen moet antwoorden.” (Kolossenzen 4:5 en 6 – HSV)
“Gedraag u wijs tegenover buitenstaanders en benut het juiste moment; laat wat u zegt altijd aantrekkelijk zijn, sprankelend, en weet hoe u op iedereen moet reageren.” (Kolossenzen 4:5 en 6 – NBV21)
Hoe ga je om met hen die niet geloven? Steeds vaker krijg je, als antwoord op deze vraag, te horen dat dit hun eigen keus mag zijn. Er zit steeds vaker iets van de toon in dat iedereen vooral de ander moet vrijlaten in wat hij wel of niet doet. Toch moet ik je eerlijk zeggen dat ik niet goed met deze manier van denken overweg kan. Dat betekent namelijk nogal wat dat je iedereen die niet gelooft maar de keus moet laten. Wat geloven we dan nog van een toekomst met Jezus en de toekomst zonder Jezus? Niet dat ik een voorstander ben om maar weer eens flinke dreigpreken te houden, helemaal niet. Maar iedereen vrijlaten, is dat wat de opdracht is die we als volgelingen van Jezus hebben gekregen? Paulus maakt met een paar bijzondere woorden wel duidelijk dat we ons er zo makkelijk nooit van af mogen maken.
Paulus zegt niet dat je te pas en te onpas maar moet drammen met het Evangelie. Ik vrees dat dit eerder voor weglopers zorgt dan dat we daarmee discipelen zouden maken. Paulus roept juist op om met wijsheid om te gaan met degenen die buiten zijn. Hij maakt dus wel heel duidelijk dat de ongelovigen buiten zijn. Ze zijn niet binnen als ze niet in Jezus geloven. Toch is het vooral belangrijk om de geschikte tijd te gebruiken om het Evangelie door te geven. Wat dan opvalt is hoe Paulus hier naar kijkt. Hij schrijft dat we de geschikte tijd moeten uitbuiten. Dat woord wat er staat voor ‘buit’ of ‘benut’ kun je vertalen met loskopen. Er is dus een geschikte tijd om hen die buiten zijn los te kopen.
Het eerste wat dan bij je kan opkomen is de vraag wanneer dat geschikte moment is. Hoe weet je dat dan? Is dat iets wat gevoelsmatig is? Een moment dat je ineens in gesprek komt? Het bijzondere is, als je naar de woordkeus van Paulus kijkt, dat het helemaal niet zo vaag blijft als dat het lijkt. Wat Paulus in ieder geval niet zegt is dat onze woorden aantrekkelijk (NBV21) moeten zijn, maar ook de vertaalkeus van de HSV met ‘aangenaam’ is maar de vraag of dit juist is. Dan zouden we altijd onze woorden moeten aanpassen, terwijl het Evangelie soms ook gewoon heel scherp is. Het Griekse woord ‘charis’ is het beste te vertalen met ‘genade’. Onze woorden zouden dus genadig of genadevol moeten zijn.
Maar er komt nog iets bij. De NBV21 vult aan met sprankelend. Dat is wel dat tegenwoordig vooral belangrijk is. Het moet vooral aantrekkelijk en sprankelend zijn. Toch zijn dat echt niet de woorden van Paulus. Ik begrijp helemaal niet waar het woord ‘sprankelend’ vandaan komt, want er is werkelijk niets te vinden dat daarheen verwijst. Het gaat om woorden die met zout zijn besprenkeld. Genadevolle woorden die met zout zijn besprenkeld. Dan zou je kunnen zeggen dat het om woorden gaat die smaakvol gemaakt zijn. Toch is ook dat maar de vraag of Paulus dat hier bedoelt.
Als Jezus over zout spreekt, waarschuwt Hij dat het zout zijn smaak niet moet verliezen. Jezus spreekt dan over het leven door de Heilige Geest. De waarschuwing in die woorden heeft te maken met het bedroeven van de Heilige Geest, dan verliest het zout zijn kracht. Zout is dan dus symbool voor de Heilige Geest. Onze woorden tegenover hen die buiten zijn moeten dus genadevolle woorden zijn, vol van de Heilige Geest. En dan is dat laatste zinnetje ineens helemaal niet meer vreemd en heeft dat alles te maken met de geschikte tijd. Er staat dan nog: “Opdat je weet hoe je op iedereen moet reageren”. Dat gaat niet over vragen die je misschien wel kunt krijgen, maar dat heeft verband met die geschikte tijd. Wat zegt Paulus dus eigenlijk: “Wandel met wijsheid bij hen die buiten zijn, koop hen los op het moment dat de geschikte tijd daarvoor is, wat je door de Heilige Geest zult weten, zodat je weet wat je moet antwoorden.
Met andere woorden: De ongelovigen die je ontmoet, daar hoef je niet te drammen, je hoeft niet krampachtig bezig te zijn, maar je moet je focussen op genadevolle woorden en je moet je focussen op de Heilige Geest. Focus je dus op Gods stem, zodat je het geschikte moment om te getuigen met genadevolle woorden zult ontdekken. Ineens is een evangelisatieopdracht niet meer iets dat krampachtig moet gebeuren, maar die je mag doen onder leiding van de Heilige Geest.
Gebed: Heer, ik dank U voor Uw Geest, Die mij het geschikte moment zal laten weten om hen die nog buiten zijn los te kopen, zodat ook zij van U zullen zijn.
